การพาเที่ยวชมศูนย์การเรียนรู้ค่ายสุรสีห์ฯ ตอนที่ 2

ป้ายศึกษาข้อมูลอย่างเป็นระบบ

การจะเริ่มทำงานสิ่งใดภายในศูนย์การเรียนรู้ค่ายสุรสีห์   จะต้องมีการศึกษาข้อมูลจากหลายๆ ด้าน ทั้งข้อมูลเอกสาร  ตำรา  หรือจากผู้รู้ในด้านต่างๆ  ก็เพื่อให้ง่ายต่อการทำงาน  ในหลายๆเรื่องยังจะต้องเดินทางไปดูงาน  ศึกษาข้อมูลจากแหล่งเรียนรู้อื่นๆ  และเอามาปรับปรุงให้เหมาะสมกับพื้นที่

จากหลักการทรงงานของพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว  พระองค์ทรงให้ความสำคัญในเรื่องนี้เป็นสิ่งสำคัญ  เพราะการที่คิดจะกระทำโครงการใดขึ้นมานั้นจะต้องศึกษาข้อมูลจากแหล่งข้อมลต่างๆอย่างละเอียด  เพื่อให้เกิดความเข้าใจต่อรายละเอียดนั้นๆ  แล้วจึงลงมือลองปฏิบัติ  เมื่อปฏิบัติหลายๆครั้งจึงได้เกิดผลสำเร็จเป็นที่เชื่อมั่นได้   จึงทรงพระราชทานแนวพระราชดำริต่อโครงการนั้นๆ  ในปัจจุบันนี้นับถึงปี  พ.ศ. ๒๕๕๓  งานโครงการอันเนื่องมาจากพระราชดำริมีถึง  ๔,๘๕๓  โครงการ

ป่า  3  อย่าง  ประโยชน์  4  อย่าง

การปลูกป่า  3  อย่าง  คือ ป่าสำหรับไม้ใช้สอย  ป่าสำหรับเป็นไม้ผล  และป่าสำหรับเป็นเชื้อเพลิง  นอกจากนั้นยังได้ประโยชน์อย่างที่ 4  อันเป็นการอนุรักษ์ดินและน้ำอีกด้วย

จักรยานปั่นน้ำ

เป็นการปั่นจักรยานเพื่อสูบน้ำขึ้นจากสระน้ำใหญ่  เป็นการประหยัดพลังงาน  และยังเป็นการออกกำลังกายอีกด้วย  เครื่องสูบน้ำมีกำลัง 1,500 ลิตร  ต่อชั่วโมง  สามารถปั่นน้ำโดยใช้เวลาประมาณ 50 นาที  จะปั่นน้ำขึ้นถึง 1,000 ลิตร  สามารถเผาผลาญแคลอรี่ได้เป็นอย่างดี   เป็นกรเสนอแนวทางที่ให้ประหยัดเรียบง่ายได้ประโยชน์สูงสุด

การให้อาหารปลา

 

ในทุกๆวันเจ้าหน้าที่ผู้รับผิดชอบจะนำอาหารที่ผลิตขึ้นเอง  โดยใช้เศษอาหารจากโรงเลี้ยงนำมาผสมกับรำละเอียด  และผสมคลุกเคล้ากับน้ำหมักชีวภาพ  EM  ปั้นเป็นก้อนหรือจะผ่านเครื่องรีดออกมาเป็นแท่ง-เม็ด  เป็นการช่วยประหยัดค่าอาหารปลาได้เป็นอย่างมาก  และยังเป็นการช่วยขจัดของเหลือทิ้งให้เกิดประโยชน์ได้อีกด้วย  คือเราจะพยายามนำทุกสิ่งที่เป็นของเหลือทิ้ง    นำกลับมาใช้ประโยชน์ใหม่

สำหรับการให้อาหารปลาในแต่ละวัน  กำหนดเป็น 2 เวลา   คือ   0800-1700

ซุ้มพอเพียง

เพื่อการบริหารการจัดการพื้นที่และสร้างร่มเงา  ตลอดจนความสะดวกต่อการเก็บพืชผล  ในซุ้มพอเพียงแห่งนี้  เรานำพืชตระกูลเถาเลื้อยนำเข้ามาปลูกไว้  เช่น  ฟักข้าว,น้ำเต้า,มะระ,แตง,เป็นต้น 

          โดยเฉพาะ  ฟักข้าว  ถือได้ว่าเป็นพืชที่ให้สารอาหารที่มีคุณประโยชน์ต่อร่างกายเป็นอย่างมาก  ผลอ่อนนำมาปรุงอาหารได้หลายอย่างเช่น  แกงเลียง  แกงกะทิ  หรือต้มราดกะทิจิ้มกับน้ำพริกจะช่วยลดความร้อนในร่างกายตอนเป็นไข้หรือร้อนในได้  สรรพคุณทางสมุนไพรไทย  ใบ  แก้ไข้ตัวร้อน  ถอนพิษอักเสบ  ตำพอกแก้ปวดหลัง  แก้ฝี  แก้พิษต่างๆ  เมล็ดคั่วให้กรอบกินเป็นยาบำรุงปอด  แก้ฝีในปอด  แก้ไอ  ขับปัสสาวะ  ราก  ต้มน้ำดื่มถอนพิษทั้งปวง  ถอนพิษไข้  ขับเสมหะ 

          นอกจากนั้นบริเวณพื้นที่ด้นล่างเราก็มีการปลูกผักสวนครัวไว้   เพื่อเป็นการแสดงให้เห็นถึงการใช้พื้นที่ให้เกิดประโยชน์สูงสุด  ซึ่งเป็นหลักสำคัญของเกษตรประณีต ที่มีการออม

          “การออม”   คือ  หลักการสำคัญของเกษตรประณีต   แต่ไม่ใช่การออมที่ใช้เงินเป็นตัวตั้ง  หากแต่เป็นการออมทรัพยากรธรรมชาติ  เริ่มจาก  ออมน้ำ  ต้องขุดบ่อ

รอบพื้นที่หรือขุดสระบาดาล   ต่อมาคือออมความสมบูรณ์ของดิน  ไม่เปิดหน้าดิน  ไม่ทำลายไส้เดือนดิน  ไม่ใช้ยาฆ่าแมลงหรือปุ๋ยเคมี  ใช้ปุ๋ยคอกและปุ๋ยหมักชีวภาพ  นอกจากนั้นก็ต้อง  ออมสัตว์เลี้ยง  กุ้ง หอย  ปู  ปลาไว้ในสระที่ขุด   เลี้ยงเป็ด  ไก่  โค กระบือ  และสุดท้าย  ออมต้นไม้  ต้องปลูกพืชให้หลากหลาย แบ่งพื้นที่นาข้าว  ทำโรงเพาะเห็ด  ปลูกพืชผักสวนครัวไว้บริโภค  แจกจ่ายและไว้ขาย   โดยพืชที่ปลูกไว้ขายต้องมีมากกว่า  10  ชนิด และปลูกไม้ดอกเพื่อความสดชื่น   ปลูกพืชสมุนไพรไว้รักษาโรค

การปลูกผักสวนครัวลอยน้ำ

             จากสภาวะวิกฤติที่เกิดขึ้นกับประเทศไทยที่เกิดขึ้นมหาอุทกภัยสร้างความเสียหายอย่างใหญ่หลวง  เป็นการแสดงให้เห็นถึงบทเรียนที่สำคัญในหลายๆเรื่อง   ซึ่งเกิดภัยพิบัติน้ำท่วมเช่นนี้  สิ่งที่ประชาชนจะต้องมีการเตรียมการไว้ให้มีความพร้อมให้สามารถดำรงชีวิตอยู่ได้นานพอที่จะมีหน่วยงานเข้ามาช่วยเหลือ  ซึ่งแน่นอนว่าคงไม่พ้นในเรื่องอาหารการกิน  เราจะต้องมีการเตรียมการที่ดีคือมีการตระเตรียมอาหารรูปแบบต่างๆ  ของใช้ที่จำเป็น  เครื่องให้แสงสว่าง  ยารักษาโรค  เป็นต้น

          ในอนาคตประเทศไทยเราคงไม่พ้นวิกฤติน้ำท่วม   ทางศูนย์การเรียนรู้ฯได้ทดลองการปลูกพืชผักสวนครัวลอยน้ำ  โดยได้พัฒนามาจากแต่แรกที่ทดลองปลูกข้าวบนผิวน้ำ  ซึงเมื่อข้าวสุกแล้ว  จึงได้น้ำแพลูกบวบที่ใช้นั้นมาดัดแปลงเป็นแพปลูกพืชผักสวนครัวลอยน้ำแทน   โดยนำแสลมเก่ามาปูรองพื้นที่แพแล้วนำผักตบชวาที่มองเห็นว่าเป็นสวะไม่มีประโยชน์นำมาปูรองพื้นขึ้นมาให้มีความหนาประมาณ  ๕๐ เซนติเมตร   ควรจัดวางให้เป็นระเบียบให้มีความหนาเสมอดีแล้วจึงนำดินมาโรยฉาบกลบผักตบชวาให้มิด  ซึ่งก็หนาประมาณ  ๕  เซนติเมตร   สุดท้ายจึงนำน้ำหมักชีวภาพฉีดราดรดให้ชุ่ม  พักไว้ประมาณ ๓  วัน  จึงนำเมล็ดพันธุ์ผักที่ต้องการปลูก  เช่น  คะน้า  ตังโอ๋  ผักกาดขาวมาปลูก    ด้วยวิธีการนี้ทำให้เราประหยัดเวลาในการรดน้ำเพราะผักที่ปลูกบนแพนั้นย่อมได้รับความชื้นจากตัวผักตบชวาทางหนึ่งและจากการระเหยของน้ำอีกทางหนึ่งแต่ก็ควร

ดูแลบ้าง  ในบางช่วงที่อากาศแห้งก็ช่วยรดน้ำให้เล็กน้อย  ระยะเวลาประมาณ ๔๕ วันเราก็มีผักสวนครัวไว้รับประทานแล้ว